Paryskie cmentarze

[Natasza]

Cmentarz Père-Lachaise

Jeden ze słynniejszych cmentarzy paryskich. Pochowano tu m.in. Fryderyka Chopina.
Założony w 1804 roku w ogrodach przylegających do willi Mont-Louis, podarowanej przez Ludwika XIV swojemu spowiednikowi, Père Lachaise (ojcu Lachaise), francuskiemu jezuicie, François de Lachaise.

http://docelowo.pl/kernel/database/paryz/paryz_cmentarz_pere-lachaise.jpg

http://www.occur.pl/images/7339d9fa/1179eaf4/9ebd76e574.JPG (http://www.occur.pl)

http://www.occur.pl/images/7339d9fa/1179eaf4/1e1b30fc73.jpg (http://www.occur.pl)
Mniej osób pamięta o Ewelinie Hańskiej, która spoczywa w jednym grobowcu z mężem Balzakiem. Ogółem miejsce ostatniego spoczynku znalazło na Pere-Lachaise kilkudziesięciu Polaków - m.in. generałowie Józef Wysocki, Walery Wróblewski i Jarosław Dąbrowski, pisarka Klementyna z Tańskich Hoffmanowa oraz Aleksander Walewski - syn Napoleona i pani Walewskiej. Większość tych polskich grobów już nie istnieje.
http://i40.tinypic.com/105y7vm.jpg
Wstęp na Cmentarz Père-Lachaise jest bezpłatny. Na cmentarzu warto udać się do budynku oznaczonego napisem „Consevation”, niedaleko głównego wejścia (Porte Principale), gdzie można otrzymać bezpłatny plan z oznaczonymi najważniejszymi grobami.

[Natasza]

Cmentarz Les Champeaux w Montmorency

Najbardziej "polski" jest mały cmentarz w Montmorency pod Paryżem. Miasteczko to w XIX wieku było jednym z ośrodków Wielkiej Emigracji i dla wielu Polaków stało się miejscem ostatniego spoczynku. Od 1843 roku Montmorency jest celem pielgrzymek Polaków, które odbywają się corocznie w maju lub czerwcu. Uroczystość rozpoczyna się od żałobnej mszy świętej za wszystkich Polaków zmarłych na wygnaniu, z patriotycznym kazaniem po francusku i hymnem „Boże, coś Polskę”, po czym pochód ze sztandarami przechodzi przez miasto, od kościoła na cmentarz, aby złożyć kwiaty na grobach zasłużonych i wziąć udział w kweście na konserwację nagrobków.
http://www.occur.pl/images/7339d9fa/1179eaf4/7f2ddb1534.JPG (http://www.occur.pl)
Grób Cypriana Kamila Norwida

http://www.occur.pl/images/7339d9fa/1179eaf4/d8394455b8.JPG (http://www.occur.pl)
Grób Delfiny Potockiej
Wśród pierwszych polskich mieszkańców tego popularnego letniska położonego kilkanaście kilometrów na północ od Paryża, byli Julian Ursyn Niemcewicz i generał Karol Kniaziewicz. Dziś na tamtejszym cmentarzu mają wspólny grób, a w miejscowym kościele - pomnik z 1848 r., dłuta Władysława Oleszczyńskiego.
http://www.occur.pl/images/7339d9fa/1179eaf4/0d09e26153.JPG (http://www.occur.pl)
W tym samym kościele pochowany został także przywódca Wielkiej Emigracji książę Adam Jerzy Czartoryski i jego żona Anna (ich szczątki przeniesiono później do rodzinnego grobowca w Sieniawie).

Od śmierci Niemcewicza (1841) i Kniaziewicza (1842) datuje się tradycja mszy żałobnych w Montmorency za dusze Polaków zmarłych na wygnaniu. Rokrocznie w maju albo na początku czerwca przybywają do miasteczka pielgrzymki Polaków z okręgu paryskiego. Urządza je polskie Towarzystwo Historyczno-Literackie w Paryżu, mając ten obowiązek wpisany do statutu. Tradycję kultywowano nawet pod niemiecką okupacją w czasach II wojny światowej.

W 1856 roku na cmentarzu spoczęły zwłoki Adama Mickiewicza, zmarłego rok wcześniej w Konstantynopolu. Spowiednik poety, ksiądz Ławrynowicz, powiedział, że takie było jego życzenie. Do tego samego grobowca przeniesiono ekshumowane z cmentarza Pere-Lachaise szczątki żony Mickiewicza, Celiny z Szymanowskich. Rodzinny grobowiec Mickiewiczów istnieje do dziś, ale zwłok poety tam nie ma - w 1890 roku zostały przeniesione na Wawel.

Drugim wieszczem pochowanym w Montmorency był Cyprian Kamil Norwid. Poeta zmarł w 1883 roku w kościelnym przytułku w Ivry pod Paryżem i tam został pochowany, ale po pięciu latach wygasła licencja na zachowanie nagrobka, więc szczątki przeniesiono do zbiorowej mogiły polskiej w Montmorency. Dopiero w 2001 roku urnę z ziemią z grobowca przeniesiono symbolicznie do wawelskiej Krypty Wieszczów.

W Montmorency pochowano od XIX wieku do dziś kilkuset Polaków, m.in. malarzy Olgę Boznańską i Tadeusza Makowskiego, rzeźbiarzy Cypriana Godebskiego i Władysława Oleszczyńskiego, generałów Henryka Dembińskiego i Władysława Zamoyskiego (1803-1868) oraz poetę i prozaika Aleksandra Wata. Tu leżą też kolejni kierownicy Biblioteki Polskiej w Paryżu.

W grobie zbiorowym Towarzystwa Historyczno-Literackiego spoczęły zwłoki Naczelnego Wodza z lat 1943-44 gen. Kazimierza Sosnkowskiego (w 1992 roku urnę z jego prochami sprowadzono do warszawskiej archikatedry św. Jana).

Są na cmentarzu także liczne tablice upamiętniające udział polskich żołnierzy w walkach II wojny światowej, i współczesne - ku czci ofiar stanu wojennego. "Narodowi polskiemu, który ofiarował tak wiele swoich dzielnych dzieci Francji - wdzięczne miasto Montmorency i departament Val-d'Oise" - głosi po francusku jedna z tablic.

W muzeum biograficznym J.J.Rousseau znajduje się stała ekspozycja pamiątek po polskich emigrantach, zatytułowana "Polacy w Montmorency".

[Natasza]

Cmentarz Montmartre

Na położnym w północnej części Paryża cmentarzu Montmartre zachował się grób Julisza Słowackiego
z jego wizerunkiem w brązie i napisem po francusku "Wielki poeta polski" / kwatera nr 7/. Grób jest pusty; szczątki Słowackiego w 1927 roku przeniesiono na Wawel. Łącznie jest tu ponad 100 grobów Polaków.
http://www.occur.pl/images/7339d9fa/1179eaf4/3ae33c0716.jpg (http://www.occur.pl)

Cmentarz Montmartre nazywany również Cmentarzem Północnym – jest jedną z najstarszych nekropolii Paryża. Położony jest u stóp wzgórza Montmartre w 18 dzielnicy Paryża. Zbudowano go w miejscu dawnych kamieniołomów gipsu. Pierwszy cmentarz został założony w 1789 roku i otwarty w 1798 roku. Tutaj wrzucono do wspólnego grobu ciała Gwardii Szwajcarskiej, wybitej podczas obrony Pałacu Królewskiego Tuileries w 1792 roku.

Do dziś na tym samym cmentarzu stoją także, nadszarpnięte przez czas, groby Polaków, którzy po upadku powstania listopadowego znaleźli schronienie w Paryżu. "Na pamiątkę jutrzni wolności, przez żałobę narodu świtającej, polska emigracja postawiła ten krzyż dnia 29 listopada 1861 roku" - głosi napis na zbiorowej mogile emigrantów. Obok stoi zapomniana kaplica grobowa rodu Sapiehów, nieco dalej - grobowiec Sobańskich.
http://www.occur.pl/images/7339d9fa/1179eaf4/7844e382f6.JPG (http://www.occur.pl)
Groby polskich żołnierzy

http://www.occur.pl/images/7339d9fa/1179eaf4/31b4fd5f0f.JPG (http://www.occur.pl)
Grób rodziny Sapieha

Do najmniej znanych polskich grobów w Paryżu należy grobowiec króla Jana Kazimierza, który po abdykacji z polskiego tronu w 1668 roku wyjechał do Francji i został honorowym opatem kościoła Saint- Germain-des-Pres. Cztery lata później zmarł. W kościele zbudowano mu imponujący nagrobek; ostatecznie król spoczął na Wawelu, a w Paryżu pozostała urna z jego sercem. Znajdziemy również mogiłę Joachima Lelewela, którego prochy w 1927 przeniesiono na Rossę w Wilnie.
http://i43.tinypic.com/n66rv8.gif

[Natasza]

Katakumby Paryża (les carrieres de Paris)
Place Denfert-Rochereau 1

Godziny otwarcia:
codziennie 10.00-17.00 oprócz poniedziałków i dni świątecznych,
pn, sb, nd: 9.00-11.00
Bilety: dorosły 8 EUR, bilet ulgowy 6 EUR
dzieci do lat 14 gratis, od 14 do 26 lat- 4 EUR
http://www.occur.pl/images/7339d9fa/1179eaf4/2d7ce874ec.jpg (http://www.occur.pl)
Katakumby paryskie to sieć korytarzy w dawnych kamieniołomach Denfert-Rochereau. W XVIII wieku w obawie przed epidemiami, zaczęto znosić tu zwłoki z paryskich cmentarzy. Część korytarzy udostępnionych jest dla turystów, np. Krypta Męki Pańskiej (Rotunda Piszczeli), Grobowiec Gilberta. Tunele pokryte są licznymi malunkami pochodzącymi z XIX wieku. Właśnie w tym miejscu usadowił Victor Hugo akcję powieści "Nędznicy". Paryskie katakumby rozciągają się na obszarze około 770 hektarów. Powstały one jako wyrobiska, w wyniku trwającej przez wieki działalności budowlanej. Wapień, wydobyty z paryskiego podłoża, posłużył między innymi do budowy katedr Nôtre Dame i Chatres. Są bardzo głębokie. Zaczynają się mniej więcej na głębokości 20 metrów, znacznie poniżej linii metra i kanalizacji. Do podziemnego świata wiedzie 216 szybów i 45 prowadzących w otchłań wąskich klatek schodowych. Aż do roku 1995 katakumby można było odwiedzać właściwie bez ograniczeń. Turysta z Polski, nie powinien naturalnie zapuszczać się w rejony katakumb zamknięte dla publiczności. Zadośćuczynieniem niech będzie wizyta w Muzeum Katakumb przy Place Denfert -Rochereau
http://www.catacombes-de-paris.fr/english.htm
http://www.occur.pl/images/7339d9fa/1179eaf4/d6e7f8cfa9.jpg (http://www.occur.pl)

[Natasza]

Na paryskich cmentarzach Pere Lachaise, Montmartre i Montmorency odnowiono kilkanaście polskich zabytkowych nagrobków. Renowacja objęła m.in. groby malarki Olgi Boznańskiej i wodza powstania listopadowego gen. Macieja Rybińskiego.
Jak poinformowała Barbara Kłosowicz z Towarzystwa Opieki nad Polskimi Zabytkami i Grobami Historycznymi we Francji, zakończono prace renowacyjne 11 grobów na Pere Lachaise, w tym nagrobki kilku generałów z powstania listopadowego. Nowy wygląd zyskało także miejsce pochówku Bonawentury Niemojewskiego, prezesa Rządu Narodowego z okresu powstania 1830-1831.

[Natasza]

Dawny Cmentarz Niewinnych

Cmentarz Saint-Innocents znajdował się tutaj od czasów epoki gallo-rzymskiej. W 1186 r. Filip August nakazał wybudować mur naokoło cmentarza, w ten sposób chciał go odgrodzić od rynku hali targowej. Od XII-XVIII w. był to główny cmentarz Paryża.

Jedyna renesansowa fontanna Paryża powstała w 1549 r. Ozdobiona nimfami przez Jean Goujon opierała się o Cmentarz Niewinnych. W 1788 r. po przeniesieniu cmentarza także i ona została przeniesiona na nowy plac.

http://www.occur.pl/images/7339d9fa/1179eaf4/89c0b28b58.jpg (http://www.occur.pl)

[Natasza]

SQUARE LOUIS XVI

3000 ofiar Rewolucji, w tym Ludwik XVI i Maria-Antonina zostało pochowanych na starym cmentarzu Madeleine. W 1815 r. Ludwik XVIII chcąc godniejszego grobu dla swego brata kazał ekshumować zwłoki i pochować je w bazylice Saint-Denis. Skwer został urządzony w 1865 r.

Jak tam dojechać?
Metro: Saint-Augustin, Saint-Lazare (linie 3, 9, 12, 13) http://www.occur.pl/images/7339d9fa/1179eaf4/679bbb0a0f.jpg (http://www.occur.pl)

[Natasza]

ST-GERMAIN-DE-CHARONNE
Ten mały kościółek z wioski Charonne pochodzi z XIII w. Przylega do niego cmentarz.

Adres:
Place St-Blaise
75020 Paryż

Jak tam dojechać?
Metro: Porte de Bagnolet (lina 3)

http://www.occur.pl/images/7339d9fa/1179eaf4/bb184ccecf.JPG (http://www.occur.pl)

[Natasza]

Cmentarz Batignolles

Dawna "Mała Polska" czyli dawne przedmieścia Paryża, gdzie w latach emigracji zamieszkało wielu Polaków. Dlatego na cmentarzu znajduje się ponad 65 grobów polskich, w tym kilka z końca XIX wieku
i poczatku XX wieku. Pozostale pochodzą z czasów już współczesnych. Nagrobki nie są ciekawe pod względem artystycznym, gdyż mieszkający tu Polacy byli raczej biedni.

Cmentarz jest czwartym cmentarzem Paryża, ponieważ liczy ok. 15 000 grobów. Leży w XVII dzielnicy
i został otwarty w 1833 roku.
Dojazd: stacja metra Porte de Clichy , Mairie de Clichy lub Porte de Saint-Ouen.

http://www.occur.pl/images/0245c46c/a613a432/33b9fa1d5b.jpg (http://www.occur.pl)
Grób de Paul Verlaine