Miejsca kultowe Traków

[pixi]

Plemiona Trackie zamieszkiwały południowo-środkową i wschodnią Bułgarię w okresie od 5 tys lat do VI wieku przed naszą erą. Zasady ich kultu i rytuał religijny są słabo znane ale pozostały po nich liczne kamienne ślady, głównie z początku epoki żelaza (2 tysiąclecie p.n.e.). Są one związane z tzw megalitami – wielkimi głazami, które Trakowie potrafili drążyć, obrabiać, przemieszczać aby wykorzystać je dla swoich celów. Innym dowodem ich działalności są rzędy trapezowanych nisz, wykutych w ścianach wysokich skał, osobliwościach natury. Nisze służyły najprawdopodobniej do wstawiania urn z prochami zmarłych. Są one unikalnaym, światowym fenomenem, nigdzie indziej niespotykanym.
Największa ilość skał z wydrążonymi niszami znajduje się we wschodnich Rodopach w regionie wokół miast Madżiarowo i Kardżali.

Perperikon
Największe, najbardziej święte miejsce kultu Traków o europejskiej renomie. Obiekt znajduje się 15 km na płn-wsch od Kardżali. 100-metrowa droga wyłożona płytami kamiennymi, wśród gigantycznych skał prowadzi na szczyt góry do świątyni z V w.p.n.e. gdzie odbywały się obrzędy, składano ofiary, działała wyrocznia. Obok był pałac królewski o skomplikowanym planie, z 50-ma pomieszczeniami, częściowo wykutymi w skałach. Można rozpoznać schody, progi, grobowce z kwaterami sarkofagów i tron królewski.

http://pixiland.info/divers/megabg01.jpg

[pixi]

Dolno Czerkoviszte
Na brzegu rzeki Ardy wznoszą się 3 wysokie, nagie skały pochodzenia wulkanicznego. W ich ścianach wykute są trapezowate nisze aż do szczytu, cały zespół liczy ich ponad 100. Na dole jednej ze skał wykuto w grocie obszerny grobowiec.

http://pixiland.info/divers/megabg09.jpg

[pixi]

Tatul
Sanktuarium, jedno z największych w kraju, uważane za grobowiec mauzoleum Orfeusza mieści się na skalistym, piramidalnym wzgórzu. Schody wykute w skale prowadzą do pośrednich, również kutych w litej skale ołtarzy ofiarnych, nisz i na sam szczyt z pustym grobowcem w sklepionej niszy. Obok – świątynia z IV-III w.p.n.e.

http://pixiland.info/divers/megabg02.jpg

[pixi]

Głuchite Kamani
Zespół religijny z XII – VI w. p.n.e. Piramidalna, wysoka skała, jej powierzchnia pełna jest wykutych, trapezoidalnych nisz. Podobnych skał jest kilka wokół. Razem mają ponad 200 nisz. W jednej ze skał wykuto grobowiec i schody prowadzące na szczyt.

http://pixiland.info/divers/megabg04.jpg

[pixi]

Mezek
Największy (znany !) grobowiec Traków z IV w.p.n.e. w ziemnym kurhanie zachowany w stanie oryginalnym. Składa się z długiego, sklepionego korytarza, dwóch prostokątnych pomieszczeń i okrągłej salki z kopułą – właściwego grobu (razem: 30 m długości) o ścianach wykonanych z kamiennych bloków dokładnie do siebie przylegających z użyciem żelaza na zawiasy drzwi, klamry. Zawierał 6 pochówków w otoczeniu przedmioów ze złota, brązu i żelaza oraz naczynia szklane i ceramiczne. Na pobliskim szczycie Szejnowiec jest mniejszy grobowiec i skały z trapezowatymi niszami.

http://pixiland.info/divers/megabg03.jpg

[pixi]

Dolni Glavanak
Kamienny krąg (cromlech), składa się z wielu ustawionych pionowo słupów kamiennych o wysokości około 1 metra, tworzących krąg o średnicy 10 m, wewnątrz było miejsce zastrzeżone dla kultu. Cromlech pochodzi z VIII – VI w. p.n.e. , stanowił prawdopodobne rodzaj kalendarza słonecznego, wykorzystującego zjawisko zrównania dnia z nocą.

http://pixiland.info/divers/megabg05.jpg

[pixi]

Chljabovo
W okolicy znajduje się 9 dolmenów, w tym ten największy (naczevi czairi) w Bułgarii i 2 inne obiekty z epoki megalitów (XII – VI w. p.n.e.). Dolmen posiada długi, kryty korytarz z wielkich płyt kamiennych i 2 prostopadłe komory w tym jedną z przedsionkem, brak mu części ściany i pokrycia. Stanowił niegdyś miejsce pochówku, zapewne grób rodzinny.

http://pixiland.info/divers/megabg07.jpg

[pixi]

Raven
Zespół „Harman Kaya” Na sztucznie wygładzonej platformie otoczonej brunatnymi skałami wyryte są linie wsch – zach i 6 koncentrycznych łuków a na jej obwodzie wykuto rodzaj tronu. Niedaleko znajduje się druga podobna platforma z 11 łukami. Były one prawdopodobnie wykorzystywane do obserwacji astronomicznych i określania pozycji słońca w czasie zrównania dnia z nocą. Skalne rowki wypełniano wtedy wodą. W innej skale naturalna grota o długosci 7 m wykorzystywana była do celów kultowych, podobnie jak inna większa o długości 20 m. Przy wejściu do nich wykuto trapezowate nisze.
W 2 tys. p.n.e. było to sanktuarium, wokół znajdują się pozostałości schodów, murów pomieszczeń, ołtarzy i zbiorników wody.
Na skałach nad korytem Nanowickiej rzeki widać trapezowate nisze.

http://pixiland.info/divers/megabg08.jpg

[pixi]

Fotinovo
Wioskę przecina bardzo długie i dość szerokie pasmo skał pochodzenia wulkanicznego, Miejscami widać w nim wyraźnie długie wyżłobienia wykonane przez ludzi a obok wykute schodki.

http://pixiland.info/divers/megabg06.jpg

Dokładniejszy opis jest tutaj, od postu nr 67

http://voyageforum.pl/threads/4833-Przez-góry-miasta-czarnomorski-brzeg-po-trackie-skarby/page5

[pixi]

Belintasz
Na zalesionym szczycie (1225 m npm) ze skalistą platformą o długości 300 m, dobrze widocznym z daleka, było prawdopodobnie trackie obserwatorium astronomiczne. Pełno tu okrągłych i kwadratowych wgłębień, większych i mniejszych, długich kanałów. Na wyższe partie skał prowadzą wykute schodki.
Z boku sterczy zerodowana skała przypominająca ludzką twarz z profilu. Według badań archeologicznych trackie plemie Besów uprawiało tu kult boga Sabazjosa.

http://pixiland.info/divers/megabg10.jpg

[pixi]

Pczelari
Na południe od wsi na zboczu, nad płaską doliną Ardy w formacji skalnej z nadwieszonymi czapami tufu wulkanicznego znajduje się grobowiec tracki najbardziej malowniczy w Rodopach. W skale przypominającej dorodny grzyb widać trapezowaty otwór prawie 2-metrowej wysokości – wejście do komory grobowej.

http://pixiland.info/divers/megabg11.jpg

[pixi]

Krasino
Na wysokim zboczu, skaliste, pionowe ściany głębokigo wąwozu mają liczne wydrążone trapezoidalne nisze, dobrze widoczne z najwyższej częsci wsi.

http://pixiland.info/divers/megabg12.jpg

[pixi]

Kovil
Na najwyższym szczycie w paśmie wzgórz koło wsi, porośnietym lasem sterczy masywna, nachylona grupa skał gdzie odbywały się rytuały religijne, jak świadczą wyryte trapezowate nisze i okrągłe, głębokie zbiorniki wydrążone w płaskich jej powierzchniach.

http://pixiland.info/divers/megabg13.jpg

[pixi]

Rogacz
Na zboczu ponad rzeką, poniżej wsi w płaskiej, wydłużonej skale znajduje się duża komora o pionowych ścianach i prostokątnym przekroju uważana za grobowiec tracki. Jej otwór obramowany jest liniami rowków o falistym zarysie. Wokół wykuto inne wgłębienia, w tym kilka kolistych o zębatych brzegach, oraz płytsze, prostokątne z podłużnymi nacięciami dokoła i dwa dziwne, głębokie w kształcie stóp.

http://pixiland.info/divers/megabg14.jpg

[jacky]

Przydała by się mapka owych miejsc.
Bo nieraz przejeżdża się tuż obok lub wystarczyłoby trochę zjechać z głównej drogi.

[pixi]

Wystarczy kupic w Bulgarii mapy : Rodopow Wschodnich w skali 1: 120 tys i Rodopow Zachodnich w skali 1 : 100 tys wydawnictwa Domino (takie czerwone) gdzie te miejsca sa doskonale oznaczone.
Zamieszczanie tutaj niewielkiego, schematycznego i z koniecznosci nieprecyzjnego szkicu nie pozwoli trafic do celu i jest bezcelowe.

[pixi]

Starejszyno
Na środkowym z trzech wzgórz ponad wsią, na zboczu w naturalnej pieczarze pod skalnym nawisem bije źrodło Punar Kaya uważane przez starożytnych Traków za posiadające ozdrowieńcze właściwości. W skale podłoża wydrażyli oni dwa głębokie zbiorniki; okrągły i prostokątny do zbierania wody. Tradycja picia tej wody w celach leczniczych przetrwała do dziś.

http://pixiland.info/divers/megabg15.jpg

[pixi]

Benkovski
Na rozległej łące, niewysoka, wydłużona skała z wielkim otworem z boku na osi poziomej i takim samym od góry na osi pionowej, mieściła niegdyś tracki grobowiec. Aktualnie można przecisnąć się przez otwory skały co według ciągle aktualnych wierzeń ma zapewnić zdrowie i wszelką pomyślność a pozostawienie na drzewie obok kawałka garderoby pozwala jakoby pozbyć się choroby.

http://pixiland.info/divers/megabg16.jpg

Dokładniejszy opis jest tutaj, od postu nr 53

http://voyageforum.pl/threads/5072-Góry-morze-i-dziurawe-skały/page4

[pixi]

Gradiszte
Zespół skał o dziwacznych formach na wyniosłej skarpie nad doliną koło Dolno Drjanovo mieścił od 5 tys lat p.n.e. prehstoryczne sanktarium Traków. Jego ślady przetrwały w postaci niewielkich, okrągłych otworów wierconych w skałach, długich, wgłębionych rowków, schodkach, obrobionych platformach. Jest też ustawiony przez nich dolmen, a monumentalnych wymiarów skała przypomina głowę ludzką.

http://pixiland.info/divers/megabg17.jpg

[pixi]

Aleksandrovo
Posiada cenny grobowiec trackiego księcia z 2 poł. IV w. p.n.e. znajdujący się w kurhanie. Składa się z 15 m korytarza, prostokątnej sali 1,5 x 2 m i okrągłej sali o średnicy 3,30 m i wysokości 3,40 m sklepionej kopułą, ich ściany zbudowane są z wielkich bloków kamiennych bez zaprawy. Wnętrze pokrywają freski ze scenami głównie z polowania.
Obiekt nie jest dostępny do zwiedzania - muzeum poniżej kurhanu prezentuje jego makietę.

http://pixiland.info/divers/megabg18.jpg

[pixi]

Sarnica
Niedaleko brzegu jeziora Dospat, za wsią w grupie drzew sterczy prawie pionowo ponad 3-metrowa dziwaczna skała z wyrytymi pasiastymi wgłębieniami w otoczeniu mniejszych, obłych głazów. Nosi ślady drążenia i polerowania.

http://pixiland.info/divers/megabg19.jpg

[pixi]

Pobit Kamak
Mała wioska w głębi lasu posiada wysoki na 4 m menir stojący na wielkiej łące. Wygląda jak prymitywny posąg zgrubsza obrabiany, o wygładzonej powierzchni i naciętych rysach. Na skraju lasu jest podobny kamień ale o wiele niższy.

http://pixiland.info/divers/megabg20.jpg

[pixi]

Dobromirci
Drogę między Zlatogradem a Benkovski przecina pasmo skał ciągnących się daleko na płn- zach. Na jednej z nich sterczy wielki głaz niby grzyb o ociosanej wyraźnie podstawie, inna w formie olbrzymiego kapelusza grzybowego też nosi ślady działalności antycznych plemionTraków. W wielu miejscach skały są obrabiane, wypolerowane, wydrążone tworząc dziwne formy, korytarze rytualne. Podobnie jak wydłużona skała za nimi zwana „krokodylem”, na jej szczytowych płaszczyznach wykuto okrągłe, większe i mniejsze oraz miskowate wgłębienia, kanały i przepusty pozwalające na przelewanie się płynów.

http://pixiland.info/divers/megabg21.jpg

[pixi]

Ardino
Skryta w lesie koło miasta grupa piramidalnych skał „Orłovite Skali”, wysoka na 30 m stanowiła w V – IV w. p.n.e. sanktuarium Traków. W najwyższych partiach skał wydrążono 97 trapezaoidalnych nisz, ich głębokość wynosi kilkanaście cm a wysokość do 70 cm. Na dole, w płaskich głazach widać okrągłe otwory, długie rowki i miskowate wgłębienia pozwalające na przelewanie się płynów.

http://pixiland.info/divers/megabg22.jpg

Dokładniejszy opis jest tutaj : http://voyageforum.pl/threads/4949-Miejsca-kultowe-Traków
posty : 16 - 19; 31/32; 94/95; 97/98; 101 - 103

[pixi]

Ovczarovo
Niewielka wieś na północny wschód od Harmanli posiada menir zwany „Szuszul Kamak”, wysoki słup kamienny postawiony przez plemię Traków w nieznanym nam, kultowym celu kilka tysięcy lat przed naszą erą. Łatwo go dostrzec zaraz na wjeźdze do wsi, w małym ogrodzeniu, wysmukły, stożkowy, ma 2,20 wysokości i dziwne podcięcie z boku.

http://pixiland.info/divers/megabg23.jpg

[pixi]

Buzovgrad
Niewielkie miasteczko 5 km na południe od Kazanlaku posiada na wzgórzu skomplikowany dolmen ustawiony przez Traków w II w. p.n.e. zwany „Wratata na boginata” albo „Basztin Kamak” lub po prostu „Megalita”. Stanowił sanktuarium gdzie odbywałe się ceremonie religijne jako brama prowadząca w ten inny, nieziemski świat i prawdopodobnie był obserwatorium astronomicznym; odgrywał też pewną rolę jako kalendarz w czasie zjawiska zrównania dnia z nocą. Wygląda jak gigantyczny górski kopczyk ułożony z dziesiątki wielkich głazów jeden na drugim, z dużym „oknem” w środku i wykutą w kamieniu podziałką z boku. Z pewnością miał łączność wzrokową i „dymną” z grobowcami-sanktuariami w kurhanach w okolicy. Można do niego dojść znakowaną eko-ścieżką z placu w miasteczku zielonym szlakiem przez las pod górkę, czas – około 1 godz, widok z góry z wys 570 m wspaniały.

http://pixiland.info/divers/megabg24.jpg

[pixi]

Strelcza
Niewielkie miasteczko,13 km na wsch od Panaguriszte posiada jeden z największych w Bułgarii kurhanów z grobowcem, ma on 90 m średnicy i 20 m wysokości, pochodzi z V-ІV w. p.n.e. Było to jednocześnie mauzoleum i sanktuarium, składa się z prostokątnej sali, krótkiego korytarza i wielkiej, okrągłej komory sklepionej kopułą. Zwany jest „Żabią Mogiłą” ze względu na rechot żab z pobliskiego jeziorka.

http://pixiland.info/divers/megabg25.jpg

[pixi]

Starosel
Wioska blisko Plovdivu i Karlova a 20 km od Strelczy, ma na swym terenie dwa kurhany z grobowcami trackimi.

Ten większy „Czetiniowa Mogiła” o średnicy 77 m stanowił jednocześnie świątynię, powstał w V – IV w.p.n.e. Wnętrze jest z bloków granitu; szerokie schody prowadzą do sali obrzędów, z niej korytarz do komory na planie okręgu sklepionej kopułą. Jej ściany zdobi 9 pilastrów, powyżej obiega ją dekoracyjny fryz ze śladami polichromi niebieskiej i bordowej.

http://pixiland.info/divers/megabg26.jpg


Drugi grobowiec “Horyzont” z tej samej epoki jest unikalny, gdyż jedyny w Bułgarii pośrod odkrytych dotąd posiadający kolumnadę. Główną komorę (niedostęną) poprzedza monumentalny przedsionek z 6 kolumnami doryckimi na przodzie, były także po dwie po bokach lecz nie zachowały się.

http://pixiland.info/divers/megabg27.jpg

[pixi]

Kazanlak
Kazanlak leży w Dolinie Różanej, zwaną też Doliną Królów Trackich bo w okolicy znajduje się ponad 300 kurhanów kryjących grobowce. Najsłynniejszy jest w mieście, pochodzi z IV – III w. p.n.e., posiada prostokatną salę, wąski korytarz i okrągłą komorę nakrytą kopułą. Sklepienia w korytarzu pokrywają malowidła - sceny walki pieszych i konnych wojowników i elementy roślinne. W komorze grobowej okrągły fresk w kopule przedstawia parę królewską w różnych scenach a w środku fresku - wyścig rydwanów konnych.

http://pixiland.info/divers/megabg28.jpg

[pixi]

Kurhan „Goljama Kosmatka”
Położony przy „Drodze Grobowców Trackich” na wsch od Szipka powstał w 2 poł. V w. p.n.e., jako świątynia a w III w. p.n.e. stał się grobowcem króla Sevta III. Za granitową fasadą jest długi korytarz do prostokątnej wąskiej sali i dalej do okrągłej sklepionej kopułą. Jej marmurowe drzwi mają płaskorzeźby : głowę Heliosa i głowę Gorgony. W trzecim pomieszczeniu, prostokątnym, w monolicie granitowym wykuty jest sarkofag. W grobowcu znaleziono złote i srebrne przedmioty oraz głowę z brązu króla Sevta zakopaną przed wejściem.

http://pixiland.info/divers/megabg29.jpg

Więcej informacji jest tu : http://voyageforum.pl/threads/5410-Przez-trackie-grobowce-na-złote-piaski-czarnomorskiej-plaży (od postu 14)

[pixi]

Kurhan „Szuszmanec”
Grobowiec na „Drodze Grobowców Trackich” między Szipką a Kazanlakiem pochodzi z IV w. p.n.e. W granitowej fasadzie pośrodku wejścia do przedsionka wstawiono kolumnę. Okrągła komora nakryta jest kopułą i podparta kolumną. Ściany mają pilastry przechodzące w żebra sklepienia. Jej marmurowe drzwi mają jeszcze widoczne wyryte dekoracje w formie dysków słonecznych, wypełnione czerwoną farbą.
na „Drodze Grobowców Trackich” między Szipką a Kazanlakiem pochodzi z IV w. p.n.e. W granitowej fasadzie pośrodku wejścia do przedsionka wstawiono kolumnę. Okrągła komora nakryta jest kopułą i podparta kolumną. Ściany mają pilastry przechodzące w żebra sklepienia. Jej marmurowe drzwi mają jeszcze widoczne wyryte dekoracje w formie dysków słonecznych, wypełnione czerwoną farbą.

http://pixiland.info/divers/megabg30.jpg

[pixi]

Grobowiec „Grifoni”
Kurhan na „Drodze Grobowców Trackich” między Szipka a Kazanlakiem, obok grobowca „Szuszmanec”, pochodzi z IV w. p.n.e. Posiada długi korytarz i dwa kolejne pomieszczenia ; pierwsze na planie prostokąta nakryte dwuspadowym sufitem, następne na planie okręgu nakryte kopułą. Wejścia do nich zamykaly kamienne, dwuskrzydłowe drzwi. Portal prowadzący z korytarza zdobią pilastry wspierające tympanon zakończony po bokach elementami dekoracyjnymi niby skrzydła grifona (pół lwa, pół orła). W sali pod kopułą znajduje się kamienne obrzędowe łoże a przed nim płaski podnóżek wsparty na rzeźbionych lwich łapach.

http://pixiland.info/divers/megabg31.jpg

[pixi]

Grobowiec „Helwecja”
Kurhan położony jest na „Drodze Grobowców Trackich” między grobowcami „Szuszmanec i „Grifoni”, pochodzi z IV w. p.n.e. Ostrołukowy portal prowadzi poprzez korytarz do właściwej komory na planie prostokąta. Ich ściany zbudowane są z bloków kamiennych o powierzchniach pokrytych grubą warstwą gipsu z liniami imitującymi bloki kamienne. Wzdłuż bocznych ścian komory są kamienne ławy a w głębi - kamienne łoże. Zachowały się marmurowe, malowane na czerono drzwi zamykające komorę grobową.

http://pixiland.info/divers/megabg32.jpg