Anteeksi = Przepraszam
En puhu suomea. = Nie mówię po fińsku
Hauska tavata! = Miło mi Cię poznać!
Hyvää huomenta! = Dzień dobry! (poranne)
Hyvää päivää! = Dzień dobry!
Hyvää iltaa! = Dobry wieczór!
Iso tuoppi! = Proszę pintę piwa!
Kiitos! = Dziękuję!
Kippis! = Na zdrowie!
Kylmä = Zimno
Lämmin = Ciepło
Minulla oli mukavaa. = Było mi przyjemnie.
Moi! = Cześć!
Näkemiin! = Do zobaczenia!
Saanko laskun? ~= Proszę o rachunek.
Sinulla on kauniit siniset silmät. = Masz piękne niebieskie oczy.
Sisään! = Proszę wejść!
Tämä on hyvää! = To jest dobre!
Vettä! = Wody!
Helsingin Sanomat
Alfabet - Suomen kielen aakkoset
A a [aa] H h [hoo] O o [oo] V v [vee]
B b I i [ii] P p [pee] W w [kaksoisvee]
C c [see] J j [jii] Q q [kuu] X x [äks]
D d [dee] K k [koo] R r [är] Y y [yy]
E e [ee] L l [äl] S s [äs] Z z [tset/a/]
F f [äf] M m [äm] T t [tee] Ä ä [ää]
G g [gee] N n [än] U u [uu] Ö ö [öö]
[B]Wymowa
W języku fińskim jest 21 głosek:
8 samogłosek: a, e, i, o, u, y, ä, ö
13 spółgłosek: d, g, h, j, k, l, m, n, p, r, s, t, v
9 głosek występuje tylko w wyrazach obcych: b, c, f, q, š-sh, x, z, zh, å
Każda głoska może być długa bądź krótka. Długość głoski oddaje się przez podwojenie znaku.
Samogłoskę krótką oznacza się jedną literą, długą dwiema literami, których nie wymawia się oddzielnie, lecz jako jedną samogłoskę długą. Spółgłoski długie należą z kolei do odrębnych sylab. Zawsze wymawia się je oddzielnie. Długość głosek odgrywa znaczącą rolę, ponieważ zmienia znaczenie wyrazu np.:
puro - potok, puuro - kasza
kuka - kto, kukka - [kuk-ka] kwiat
Dwie różne samogłoski występujące obok siebie tworzą zwykle tzw. dyftong. Jest ich w języku fińskim 16, dzielą się na 4 grupy: 1. ai, ei, oi, ui, yi, äi, öi
2. au, eu, iu, ou
3. äy, öy
4. ie, uo, yö
Dyftongi grupy 1. mogą występować w dowolnej sylabie wyrazu, pozostałe jedynie w pierwsze sylabie. Jeżeli znajdują się w dalszych sylabach, nie są dyftongami. Nie są też dyftongami połączenia samogłosek takich jak: ue, ua, ea, eä, eö. W dyftongach fińskich początkowy element jest wymawiany mocniej niż element końcowy.
Wymowa niektórych głosek fińskich może sprawiać problemy, gdyż wymawia się je inaczej niż ich polskie odpowiedniki:
Spośród samogłosek:
ä - odpowiada głosce brzmiącej pomiędzy a i e. Można ją wymawiać jak polskie e przy szerzej otwartych ustach.
ö - usta ułożyć jak do o i wymówić e
y - usta ułożyć jak do u i wymówić i
e - jest bardziej ścieśnione od polskiego
Spośród spółgłosek:
l - twardsze od polskiego, wymawiane pośrednio pomiędzy l i ł
nk - wymawiane tak samo jak nk w polskim wyrazkie renkloda
ng - wymawiane jak długą spółgłoskę nosową n, tylnojęzykową
s - nie jest tak wyraźne jak polskie s, nieco zbliżone do sz. Grupę si wymawia się tak, jak w polskich wyrazach sinus, silos
v - wymawiane jak polskie w
š, sh - wymawia się jak polskie sz, występuje rzadko - tylko w wyrazach obcych
z - wymawiane jak ts, występuje tylko w wyrazach obcych
zh - wymawiamy jak polskie ż, występuje tylko w wyrazach obcych
Akcent
Akcent główny w języku fińskim pada zawsze na pierwszej sylabie. W wyrazach cztero- i więcej sylabowych występuje także akcent poboczny, słabszy padający na trzecią, piątą itd. sylabę, no. kertomus, sydämellisesti.
W wyrazach złożonych każdy komponent zachowuje swój akcent główny, np. sanakirja.
źródło:Aurinko