Kosowo i co dalej?

Kosowo w trzecią rocznicę proklamowania niepodległości nie zorganizowało oficjalnych obchodów. Młode państwo boryka się z trudnościami ekonomicznymi i politycznymi, z których najwyraźniejsze są międzynarodowe oskarżenia wobec premiera Hashima Thaciego.
Na ulicach stolicy kraju, Prisztiny, nie widać było w czwartek szczególnej euforii. Były jedynie obwieszone niebiesko-żółtymi flagami narodowymi. Nie zorganizowano z okazji rocznicy żadnej oficjalnej uroczystości, jedynie p.o. prezydenta i jednocześnie przewodniczący parlamentu Jakup Krasniqi zaapelował w wystąpieniu telewizyjnym do mieszkańców o kontynuowanie wysiłków na rzecz budowy dobrze prosperującego państwa.

W grudniu ubiegłego roku opinię publiczną zszokował raport sprawozdawcy Rady Europy Dicka Marty'ego, który zarzucił premierowi Thaciemu, że kierował pod koniec lat 90. organizacją przestępczą o mafijnym charakterze, która zabijała przeciwników oraz handlowała narkotykami i organami pobieranymi od zamordowanych Serbów.

Kosowo oderwało się od Serbii 17 lutego 2008 roku, przy sprzeciwie Belgradu, uważającego je w dalszym ciągu za swoją prowincję i za kolebkę swej państwowości. Serbię wspierają na arenie międzynarodowej Rosja, a także Chiny. Niepodległość Kosowa przez trzy lata uznało 75 państw, w tym 22 z 27 członków Unii Europejskiej.

Wspólnota międzynarodowa wywiera presję na Kosowo, by podjęło dialog z Serbią pod auspicjami Unii Europejskiej. Mają być wtedy poruszone konkretne problemy kosowskich Serbów - bez kwestii niepodległości. Łącznie w Kosowie mieszka 120 tys. Serbów, głównie na północy. Serbia przekazuje im środki finansowe, głównie dla sfery socjalnej, szkolnictwa i ochrony zdrowia.

Data rozmów nie została ustalona, lecz wiadomo, że dojdzie do nich dopiero po utworzeniu nowego rządu w Kosowie, który ma powstać w wyniku grudniowych przedterminowych wyborów parlamentarnych, wygranych przez ugrupowanie premiera Thaciego.

Serbia chce rozmawiać

Serbia przystała na podjęcie rozmów z Prisztiną. Jej zgoda jest związana z aspiracjami europejskimi Belgradu, ponieważ nieustępliwe stanowisko Belgradu w sprawie Kosowa mogłoby wstrzymać proces negocjacji z Brukselą w sprawie przyjęcia do UE.

Do najpoważniejszego w niepodległym Kosowie kryzysu politycznego doszło, gdy rząd koalicyjny stracił w październiku większość parlamentarną po wycofaniu z niego ministrów Demokratycznej Ligi Kosowa (LDK) prezydenta Fatmira Sejdiu, który złożył rezygnację, bo Trybunał Konstytucyjny orzekł, że nie może być jednocześnie szefem państwa i własnej partii.

Kosowo jest jednym z najbiedniejszych krajów Europy. Według raportu Banku Światowego z kwietnia ub.roku, PKB wynosi tu na osobę 1760 euro. Eksport w 2009 roku wyniósł 159 mln euro. Pomimo znacznych zasobów minerałów (ołów, cynk, srebro, chrom, żelazo i nikiel) inwestorzy nie garną się do Kosowa, gdyż ryzyko polityczne jest tu zbyt duże.

TVN24

Najmłodsze Państwo Europy
W ciągu trzech lat niepodległe Kosowo uznało 75 ze 192 państw ONZ. W grupie tej są 22 państwa UE, w tym Polska. W ostatnich miesiącach było głośno o Kosowie z powodu raportu Dicka Marty'ego. Szwajcar twierdzi, że premier Hashim Thaci wiedział o handlu organami ludzkimi po wojnie w latach 1998 – 1999.

Codziennych nierozwiązanych od trzech lat problemów jest jednak dużo więcej. Do dziś, aby dodzwonić się do Kosowa, trzeba wybrać kod krajowy Serbii +381. Przez Serbię wiedzie też najkrótsza dla Albańczyków droga do UE. Tyle że Belgrad nie uznaje kosowskich paszportów. Dlatego, by przekroczyć granicę, Albańczycy wyciągają z szuflad stare serbskie dokumenty. Albo jadą dłuższą drogą przez Czarnogórę.

Serbia i Kosowo rozpoczęły pod auspicjami Unii Europejskiej swój pierwszy bezpośredni dialog po ogłoszeniu przed trzema laty przez Kosowo niepodległości. Sukces rozmów może przełożyć się na szybsze zbliżenie obydwu krajów do UE.

• Tematem rozmów będą przede wszystkim sprawy "techniczne", które mają uregulować kwestie życia codziennego mieszkańców Kosowa - zarówno Albańczyków, jak i Serbów. Nie będzie natomiast rozmów o statusie Kosowa, który Prisztina uważa za ustalony po proklamacji swej niepodległości w lutym 2008 roku. Serbia do tej pory odmawia uznania niepodległości swego dawnego terytorium, które wciąż traktuje jak serbską prowincję. Nie będzie też poruszana kwestia członkostwa obydwu krajów w UE, choć szefowa unijnej dyplomacji Catherine Ashton zapewniła, że rozpoczęcie dialogu pomiędzy Belgradem a Prisztiną będzie okazją do zbliżenia z UE.
  Rozmowom Kosowa z Serbią przewodniczy specjalny wysłannik Ashton, Robert Cooper. Rozmowy będą kontynuowane w środę i zostanie wyznaczony termin kolejnych; zawsze będą się one odbywać w Brukseli. Jest jednak mało prawdopodobne, że wszystkie kwestie zostaną załatwione do końca bieżącego roku.
  Do dialogu doszło w czasie, gdy Prisztina usiłuje poprawić swój wizerunek na arenie międzynarodowej, nadszarpnięty oskarżeniami pod adresem premiera Hashima Thaciego o to, że kierował pod koniec lat 90. organizacją przestępczą o charakterze mafijnym, która zabijała przeciwników oraz handlowała narkotykami i organami pobieranymi od zamordowanych Serbów. Belgrad z kolei, godząc się na rozmowy z Kosowem, chce wzmocnić swe szanse integracji z UE.
  PAP

36-letnia Atifete Jahjaga, zastępczyni komendanta głównego policji, została wybrana przez parlament na urząd prezydenta Kosowa. Jahjaga, która nie należy do żadnej partii, jest pierwszą kobietą i jednocześnie trzecim prezydentem w ciągu trzech lat od ogłoszenia przez Kosowo niepodległości.
Kandydatka cieszyła się poparciem zarówno obu partii koalicyjnych - PDK i AKR - jak i opozycji. W osiągnięciu kompromisu pomagał ambasador USA Christopher Dell. Zagłosowało na nią 80 deputowanych. Wcześniej główna partia opozycyjna LDK zagroziła, że jeśli jako kandydat znów pojawi się milioner Behgjet Pacolli, ponownie zbojkotuje wybory. Kontrkandydatką Jahjagi była Suzana Novoberdaliu, która uzyskała 10 głosów.
Nowa pani prezydent, która nie ma żadnego doświadczenia politycznego, będzie pełnić swój urząd przez sześć miesięcy. Do tego czasu parlament ma wprowadzić do konstytucji zmianę, w myśl której wybory prezydenckie będą bezpośrednie.
PAP

Przed wojną Kosowo odwiedzało ponad 700 tys. turystów rocznie, teraz nie ma ich prawie w ogóle, twierdzi dyrektor Turystycznej Ligi Kosowa (Lidhja Turistike e Kosovës), Shkelzen Rizaj. Według niego powodem takiego stanu rzeczy jest niewystępowanie Kosowa w ofertach biur podróży, co wynika z braku odpowiedniej bazy noclegowej.

- Kiedyś wszystkie wycieczki objazdowe po Bałkanach w swoich programach miały wizyty w Kosowie, podczas których zwiedzano monastery, meczety i hammamy – powiedział Rizaj. Sytuacja zmieniła się jednak po wojnie. – Nie figurujemy w żadnym katalogu znanych światowych touroperatorów, takich jak Neckermann czy Tui. Jest to spowodowane brakiem obiektów hotelowych o wysokim poziomie oraz z dużą ilością pokoi – dodał.

Kosowo nie ma wprawdzie aż takiej małej liczby hoteli, większość z nich znajduje się jednak w miastach, a poza tym nie mają wysokiego standardu i odpowiedniej wydajności. Na szczęście sytuacja zaczyna stopniowo ulegać zmianie, czego przykładem może być oddany do użytku w 2011 r. luksusowy pięciogwiazdkowy hotel Swiss Diamond (dawny hotel Iliria). Ponadto hotele Esmeraldi i Dukagjini zaczęły się rozbudowywać. Rizaj ma także nadzieję, że jak najszybciej zostanie uregulowana sytuacja hotelu Grand.

(balkanistyka.org)

http://m.ocdn.eu/_m/e757583854a545d0...8592d,16,1.gif <!-- contentDetailComponent START -->
<!-- ONET_CONTENT_START --> Kosowskie władze nie zezwoliły prezydentowi Serbii Tomislavowi Nikoliciowi na wizytę w Kosowie z okazji prawosławnego Bożego Narodzenia. Prisztina oświadczyła, że to odpowiedź na podobną odmowę Belgradu wobec kosowskich urzędników chcących odwiedzić Serbię. W ubiegłym roku w czasie Bożego Narodzenia kosowscy Albańczycy obrzucili kamieniami konwój byłego prezydenta Serbii Borisa Tadicia, który odwiedził monaster w zachodnim Kosowie.
Niespełna dwumilionowe, zamieszkane w większości przez Albańczyków Kosowo, ogłosiło niepodległość 17 lutego 2008 roku. Belgrad nadal traktuje Kosowo, które jest kolebką serbskiej państwowości i <nbsp></nbsp>religii, jako swoją prowincję i deklaruje, że nigdy nie uzna jego niepodległości.

Serbia i Kosowo osiągnęły porozumienie, którego celem jest ustanowienie stosunków między obu krajami - podała kosowska minister ds. integracji europejskiej Vlora Citaku. Porozumienie zawarto podczas rozmów w Brukseli