Pojezierze Wałeckie i Pojezierze Krajeńskie z Piłą w tle

[Natasza]

Piła jest pięknym 600-letnim miastem, ulokowanym w niezwykle ciekawym geograficznie miejscu Polski, w dolinie rzeki Gwdy, zaledwie kilka kilometrów od Noteci i w otoczeniu Pojezierzy Krajeńskiego i Wareckiego. Piła liczy ponad 70 tysięcy mieszkańców, czyli jest zbliżona wielkością do większości polskich miast. Szczególnym plusem Piły jest ilość atrakcji przyrodniczych, w tym aż 9 naturalnych jezior i trzy sztuczne zalewy leżące w granicach administracyjnych miasta.

Wyspa Miejska w centrum Piły


Aleja Piastowska

[Natasza]

Piła ucierpiała mocno w wyniku zniszczeń wojennych, więc trudno tu znaleźć starsze obiekty, świadczące o długiej przeszłości miasta. Oczywiście zachowało się kilka kościołów, które albo przetrwały zawieruchę wojenną, albo zostały po niej odbudowane. Najstarszym kościołem w mieście jest neogotycki kościół poewangelicki Matki Boskiej Częstochowskiej z lat 1892-1893.


Poza nim również z XIX wieku pochodzi neogotycki kościół poewangelicki św. Stanisława Kostki

Najstarszy istniejący w Pile kościół z lat 1895-1896 r., neogotycki, poewangelicki

O 20 lat starszy jest dwuwieżowy neobarokowy kościół pw. Świętej Rodziny.


Warto również wspomnieć o nieco bardziej nowoczesnym, pochodzącym z okresu międzywojennego kościele św. Antoniego, w którym znajduje się jeden z największych w Europie krucyfiksów wyciosany z jednego kawałka drewna. Krzyż ma aż siedem metrów wysokości.

[Natasza]

Ratusz
Budynek byłego Konsystorza Ewangelickiego i Urzędu Finansowego, wzniesiony w 1928 r. Obecnie mieści się tu siedziba Urzędu Miejskiego oraz dyrekcja Oddziału Poszukiwań Nafty i Gazu.

[Natasza]

Budynek Szkoły Policji

Budynek obecnej Szkoły Policji zbudowano w 1928 roku z glazurowanej cegły. Obiekt wzorowany był na zamku w Oranienburgu - rezydencji królewskiej zniszczonej w 1846 r.



Plac Staszica

Dawny plac ćwiczeń jazdy, później targ koński. W latach 1926-29 zabudowany reprezentacyjnymi budynkami dzielnicy rządowej. Obecna Szkoła Policji była wówczas siedzibą władz rejencji, urzędu celnego i komendanta policji. Budynek, przez swoją monumentalność i baszty miał przypominać zamek. Po stronie wschodniej (dom kultury) mieściły się niemieckie instytucje kulturalne: biblioteka, teatr, muzeum i inne. Gmach obecnego Urzędu Miejskiego i Oddziału Poszukiwania Nafty i Gazu był niegdyś siedzibą konsystorza kościoła ewangelickiego i urzędu finansowego.

[Natasza]

Nowy dom strzelecki

Znajduje się w południowo-zachodnim narożniku parku miejskiego im. Stanisława Staszica, przy ul. Chopina 1. Został wzniesiony przez pilskie Bractwo Strzeleckie w 1896 i do II wojny światowej był jego główną siedzibą. Jest to budynek dwukondygnacyjny, o konstrukcji częściowo z muru pruskiego, ozdobiony wieżą. Po wojnie w latach 1981-1997 był siedzibą pilskiego Muzeum Okręgowego. Następnie przez wiele lat niszczał, aż wreszcie w latach 2004-2005 został wyremontowany przez prywatnego inwestora. Obecnie mieści się w nim Pensjonat Park.

[Natasza]

Dom Stasziców

Podczas walk o Piłę na przełomie stycznia i lutego 1945 r. zniszczeniu uległo ponad 70% zabudowy miasta, zwłaszcza w jego historycznym centrum. Częściowo zrujnowany został również dawny dom rodziny Stasziców przy ul. Browarnej na przedmieściu Zamoście, zbudowany w XVIII w. w konstrukcji szkieletowej. Dosyć szybko, bo już w latach 1946-1948, z inicjatywy miejscowego PPS i dzięki ofiarności nowych, polskich mieszkańców Piły, dom Stasziców odbudowano od podstaw z przeznaczeniem na muzeum najsłynniejszego z pilan, pisarza i działacza politycznego Stanisława, urodzonego tutaj w 1755 r. Pilskie muzeum to typowe muzeum biograficzne, które za pomocą dokumentów, drobnych artefaktów i rycin stara się przybliżyć zwiedzającym postać syna pilskiego burmistrza oraz epokę, w której przyszło mu działać. Staszic znany jest przede wszystkim jako jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego oświecenia, autor Uwag nad życiem Jana Zamoyskiego i Przestróg dla Polski z okresu Sejmu Czteroletniego, pionier polskiego górnictwa i geologii, współzałożyciel i prezes Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, fundator pałacu Staszica (siedziby towarzystwa) oraz stojącego przed nim pomnika Kopernika, prekursor spółdzielczości wiejskiej, administrator Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego, a także wielki filantrop, który cały zgromadzony majątek zapisał na różne instytucje charytatywne.

Co ciekawe, Stanisław Staszic był... księdzem, lecz głęboko zniechęcony do instytucji Kościoła nie pełnił funkcji kapłańskich. Jednym z jego ważniejszych dzieł jest obrazoburczy poemat historiozoficzny Ród ludzki, w którym podważa fundamenty wiary. Pochodzenie społeczne, działalność i poglądy Staszica przyczyniły się do dużej popularności tej postaci w okresie PRL, jego imieniem nazywano szkoły i ulice w każdym większym mieście. W samej Pile oprócz muzeum biograficznego jest również Muzeum Okręgowe im. Stanisława Staszica, gromadzące zbiory związane z historią miasta i regionu oraz kulturą jego mieszkańców.

Termin: poniedziałek-piątek 9-16, sobota-niedziela 10-16</STRONG>
Adres: Piła, Browarna 18

[Natasza]

Rezerwat "Kuźnik"

Tereny leśne i zadrzewione stanowią ponad połowę administracyjnego obszaru Piły. Prawdziwą perełką jest położony na północnym skraju miasta krajobrazowy rezerwat przyrody "Kuźnik".
Wśród morenowych wzniesień przebiega tu głęboka dolina niewielkiej rzeki Rudy (Łachotki, Rudnicy), w której znajduje się malownicze Jezioro Rudnickie. Wokół rozciągają się urozmaicone drzewostany - interesujące dlatego, że na małej przestrzeni rosną lasy zaliczane do odmiennych typów siedliskowych. Zwracają uwagę dorodne ponadstuletnie sosny, o obwodach do 300 cm. Występuje tu ponad 30 gatunków ptaków, 370 gatunków chrząszczy i blisko 150 gatunków pająków.
To ciekawe miejsce znacznie zyskało na atrakcyjności, gdy w latach 1978-1981 Rudę poniżej rezerwatu spiętrzono i utworzono zalew Koszyce.

[Natasza]

Co zwiedzać w Pile?

• XIX-wieczny budynek dawnego arsenału
• willa przy ul. Śniadeckich 46, dawne przedszkole
• cmentarz prawosławny, ul. Bydgoska
• cmentarze katolickie, ul. Asnyka i al. Powstańców Wlkp.
• dawny kościół ewangelicki, obecnie parafia p.w. M.B. Częstochowskiej w Motylewie
• neogotycki kościół pw. św. Stanisława Kostki
• neobarokowy kościół pw. św. Rodziny
• kościół św. Antoniego z największą w Europie 7 metrową rzeźbą Chrystusa
• dom Stanisława Staszica
• budynek Bractwa Kurkowego w Parku Miejskim
• dawne ******, ul. Browrna
• dwa cmentarze wojenne w Leszkowie
• pomniki upamiętniające więźniów obozu Albatros i ofiary stalinizmu
• Park Miejski im. St. Staszica
• Muzeum Okręgowe im. St. Staszica w Pile

[Natasza]

Arsenał
ul. 1 Maja 1

Piętrowy budynek wzniesiony w latach 1843-44 przez miejskiego architekta Wilhelma Ulbrichta jako skład broni dla miejscowego oddziału obrony krajowej. Po drugiej wojnie światowej zamieniony w budynek mieszkalny.


Siedziba Invest-Banku
ul. Browarna 3

Pałacyk o eklektycznej architekturze przed wojną mieściło się w nim ****** oficerskie.



Muzeum Okręgowe
ul. Browarna 7

Budynek wzniesiony ok roku 1875 w formie willowej. Od 23 stycznia 1934 roku do wybuchu II wojny światowej siedziba konsulatu RP w Pile. Zakupiona za kwotę 65 000 marek od osoby prywatnej. Bezpośrednio po wojnie szpital polowy, od 1947 roku Sąd Grocki później Rejonowy a od 1997 roku siedziba Muzeum Okręgowego.