Holloko czyli Krucza Skała

[Natasza]

Wieś Holloko, czyli po polsku Krucza Skała istniała już w okresie średniowiecza i stanowiła własność węgierskiego rodu Kacsics. Po licznych przejściach Węgier około XIV wieku, kiedy te tereny zostały odzyskane ówczesny wódz postawił właśnie w Holloko wybudować twierdzę, która miała stać na straży jego dóbr. W następnych stuleciach zamek przechodził z rąk do rąk, aż ostatecznie został wyzwolony przez wojska pod wodzą króla Jana III Sobieskiego. Sama wioska rozwijała się wprost przeciwnie do losów twierdzy. Im zamek posiadał mniejsze znaczenie, tym bardziej wieś rosła w siłę. Wynikało to z konieczności płacenia podatków na rzecz pana. O wyzwolonej wsi i wolnych chłopach dokumenty wspominają już w okresie połowy XVIII wieku. Rozwój ekonomiczny regionu znacznie zmniejszył się w wieku XIX. Kiepska jakość gleb i niskie zbiory, kilka epidemii oraz wciąż powtarzające się rozległe pożary nie służyły mieszkańcom.

[Natasza]

Wioska przez setki lat zamieszkiwana była przez ludność palocką, która stawiała tradycyjne bielone chaty z drewna w bardzo charakterystycznym jednoulicowym układzie urbanistycznym. Niestety, w XIX wieku wielki pożar zniszczył wiele budynków, które stały bardzo blisko siebie. Po odbudowie, zastosowano już większe odległości i wykorzystano kamień, dzięki czemu dzisiejsza wioska nie jest dokładnym odzwierciedleniem tej pierwotnej. Dziś znakomita większość chat stanowi miniaturowe muzea etnograficzne bądź wykupiona została przez węgierską inteligencję, zaś pierwotni mieszkańcy przenieśli się do nowoczesnych budynków na obrzeżach osady. Centrum wioski przekształcono w skansen wsi palockiej.

[Natasza]

Budowa domów w Holloko podlegała pewnym bardzo określonym zasadom. Działki były usytuowane wzdłuż głównej ulicy, po obu stronach, a każda z nich miała kształt wąskiego i długiego prostokąta. Ten kształt narzucał również kształty samych budynków, które były wąskie y wydłużone. Od strony ulicy znajdowała się ściana boczna. Budynki pokryto dwuspadowymi dachami a od strony podwórza przylegały do nich budynki gospodarcze: głownie pomieszczenia dla świń, szopy lub letnie kuchnie. Chaty są pobielane i wyposażone w niewielkie okienka. Chaty składające się na skansen posiadają oryginalne palockie wyposażenie, a w niektórych można podziwiać warsztaty tkackie i ceramiczne, kowalskie kuźnie czy miejsca pracy rymarzy, a nawet kupić tutejsze koronki czy miejscowe potrawy. Można tu tez zobaczyć oryginalne ludowe stroje i sprzęty codziennego użytku.

[Natasza]

Wieś Holloko leży na terenie Parku Przyrody Holloko, co już samo w sobie stanowi dużą atrakcję, zwłaszcza dla miłośników nieskażonej ręką człowieka natury. Okolica otoczona jest wzgórzami Cserhat, na których można znaleźć wiele okazów oryginalnej flory i fauny. Poza tym w bezpośredniej bliskości można podziwiać ruiny zamku z XIII wieku. Zamek został prawie w całości odrestaurowany i udostępniony zwiedzającym. W jego wnętrzach są organizowane wystawy tematyczne, przedstawienia teatralne i turnieje rycerskie.


Ruiny zamku w Holloko