Święto 3 Maja obchodzone jest z kolei przez Polaków na Litwie. Dziś w polskich szkołach odbywają się okolicznościowe akademie, a także specjalne lekcje historii.
W południe na cmentarzu na Rossie, przy płycie marszałka Józefa Piłsudskiego, przedstawiciele polskiej placówki dyplomatycznej i społeczności polskiej tradycyjnie złożą kwiaty.
Według Litwinów, ich kraj ma obecnie najgorsze stosunki z Rosją oraz z Polską. Wynika tak z badań opinii publicznej firmy "Prime Consulting", przeprowadzonych na zamówienie wpływowego tygodnika "Veidas".
W sondażu 35 procent badanych obywateli Litwy stwierdziło, że najtrudniejsze relacje ma Litwa z Rosją. 27 procent respondentów wskazało Polskę.
Prawie 30 procent respondentów uważa, że priorytetem litewskiej polityki zagranicznej powinno być poprawienie stosunków z Federacją Rosyjską. Co piąty badany jest zdania, że należy pracować nad naprawą relacji litewsko-polskich.
Znany politolog Antanas Kułakauskas, profesor Uniwersytetu w Kownie uważa, że władze Litwy od 1994 roku jedynie "bawiły się" w partnerstwo strategiczne z Polską. Jednak nie potrafiły zjednać sobie litewskich Polaków. Kułakauskas uważa, że obecnie większość zarzutów Warszawy względem władz w Wilnie jest uzasadniona.
Profesor jest zdania, że zakaz pisowni ulic i miejscowości po polsku, w regionach zamieszkiwanych masowo przez polską mniejszość, jest nierozsądne i i nieuzasadnione.
Profesor Kułakauskas dodał, że ze strony Wilna brak jest woli politycznej w sprawie wprowadzenia pisowni nazwisk w oryginale.
Strategom litewskiej polityki narodowościowej, zdaniem Kułakauskasa, brakuje rozsądku, kompetencji odpowiedzialności i kultury politycznej. Oceniając wdrażaną obecnie reformę oświatową, Kułakauskas powiedział, że jest to "dobrodziejstwo władz z pozycji siły".
Nowelizacja ustawy oświatowej przewiduje m.in. wprowadzenie nauczania większej liczby przedmiotów po litewsku w szkołach polskich i ujednolicenie egzaminu maturalnego z języka litewskiego dla wszystkich szkół w 2013 roku.
IAR, agkm
Litewski rząd zapewnia, że polskie szkoły na Litwie i nauczanie w języku polskim zostaną zachowane, ale broni krytykowanej przez Polaków na Wileńszczyźnie ustawy o oświacie.
Zrobimy wszystko, by szkoły polskie na Litwie i nauczanie w języku polskim zostało zachowane - powiedział w piątek Deividas Matulionis, szef kancelarii litewskiego rządu dla polskiej rozgłośni w Wilnie "Radio Znad Wilii".
Szef kancelarii rządu nie zgodził się jednak z zarzutem, że przyjęta w marcu ustawa o oświacie pogarsza sytuację szkolnictwa polskiego na Litwie.
Prawie tysiąc osób - uczniowie szkół z polskim językiem nauczania na Litwie i ich rodzice - protestowało w czwartek w Wilnie przed Ministerstwem Oświaty i Nauki przeciwko ustawie o oświacie, która została przyjęta w marcu.
Zdaniem protestujących, ustawa pogarsza warunki kształcenia w szkołach mniejszości narodowych i zawęża prawne możliwości uczenia się w języku ojczystym.
Protestujący zażądali, by ministerstwo oświaty zainicjowało poprawki do przyjętej ustawy, które by m.in. zagwarantowały w szkołach mniejszości narodowych naukę w języku ojczystym i wzmocniły nauczanie języka państwowego. W przyjętej rezolucji zaapelowali do ministerstwa oświaty o odwołanie decyzji w sprawie ujednolicenia egzaminu maturalnego z języka litewskiego we wszystkich szkołach już w 2013 roku.
Jeżeli żądania te nie zostaną spełnione, uczniowie i rodzice zapowiadają nieposłuszeństwo wobec przyjętej ustawy.
Społeczność polska na Litwie nie wyklucza we wrześniu możliwości zorganizowania strajku.
PAP
Polacy na Litwie protestowali w piątek przeciwko nowej ustawie edukacyjnej, wprowadzającej naukę niektórych przedmiotów wyłącznie po litewsku, oraz zaostrzającej kryteria na maturze z tego języka. Nasi rodacy twierdzą, że to dyskryminacja. Litwini zarzucają im, że nie chcą się asymilować.
W ocenie zwykłych mieszkańców Litwy ten protest jest całkowicie nieuzasadniony. Ich zdaniem nie można mówić o gorszym traktowaniu polskiej mniejszości. Nie ma dyskryminacji. Nie rozumiem, czemu Polacy nie chcą uczyć się naszego języka, przecież każdy powinien znać język kraju, w którym mieszka - mówią reporterowi RMF FM.
Pojawiają się głosy, że to wszystko akcja polityczna, na której próbują zbić kapitał polonijni politycy działający na Litwie. Dzieci nie poszły do szkoły, tylko zostały przyprowadzone na wiec - to nie jest normalne - zauważa mieszkanka Wilna.
To litewski punkt widzenia. Polacy natomiast mówią o podgrzewaniu niechęci do mniejszości przez litewskich polityków. I co najgorsze, na Litwie nie widać żadnej chęci porozumienia.
RMF FM
Lech Wałęsa nie przyjmuje Krzyża Wielkiego Orderu Witolda Wielkiego – jednego z najwyższych odznaczeń nadanych przez władze Republiki Litewskiej. Były prezydent zaznaczył, że odbierze odznaczenie, gdy polepszy się traktowanie Polaków na Litwie.
Swoje stanowisko w tej sprawie Wałęsa wyraził w liście do ambasador Litwy w Polsce Lorety Zakarevicziene przekazanym we wtorek także PAP.
Jak powiedział prezes Instytutu Lecha Wałęsy Piotr Gulczyński, list byłego prezydenta do ambasador Litwy w Polsce jest konsekwencją zapytań o możliwość odbioru odznaczenia, jakie do Lecha Wałęsy kierowali przedstawiciele ambasady.
W liście Wałęsa podziękował najwyższym władzom Republiki Litewskiej, w tym prezydent Dalii Grybauskaite, za przyznanie mu odznaczenia.
Jak podkreślił, cieszy się, iż wolna Litwa w ten sposób uznaje jego osobisty wkład w rozwój stosunków międzypaństwowych między Republiką Litewską a Rzeczpospolitą Polską i jego "aktywną działalność na rzecz budowy przyjaznych stosunków pomiędzy narodami obu krajów oraz współpracy dobrosąsiedzkiej".
Wałęsa dodał, że dla umacniania relacji między naszymi krajami chciałby "móc przyjąć to odznaczenie". - Jestem jednak głęboko zaniepokojony obecną sytuacją dotyczącą respektowania na Litwie praw moich rodaków do języka, kultywowania tradycji i szacunku dla kultury polskiej. Jestem przekonany, iż ramy współpracy naszych państw w ramach Unii Europejskiej powinny ten respekt dla praw mniejszości polskiej w Republice Litewskiej wzmacniać, a nie ograniczać – napisał.
- Mam głęboką nadzieję, że władze Republiki Litewskiej doprowadzą do sytuacji, kiedy będę mógł przyznane mi odznaczenie odebrać, ale w warunkach respektowania prawa, moich rodaków i mojego własnego, do używania - tak jak na całym świecie - własnego imienia i nazwiska – zakończył swój list Wałęsa.
PAP
Litwini wolą mniejszość rosyjską, niż polską
Wskazują na to wyniki sondażu przeprowadzonego przez amerykańską organizację pozarządową Pew Research Center.
Wyniki sondażu opublikowała agencja informacyjna BNS. Ankieta wykazała, że rosyjską mniejszość na Litwie pozytywnie ocenia 77 procent respondentów, negatywnie - 20 procent.
O Polakach na Litwie pozytywnie wypowiada się 57 procent uczestników sondażu, negatywnie - 38 procent.
Zdaniem politologa Vladasa Sirutawicziusa, wpływ na negatywną opinię Litwinów o mniejszości polskiej mogło mieć to, że Polacy na Litwie coraz aktywniej walczą o swoje prawa - pisownię nazwisk w oryginale i o podwójne nazewnictwo ulic i miejscowości.
- Politycy litewscy zaś kształtują opinię, że Polska wtrąca się w wewnętrzne sprawy Litwy i zbyt aktywnie obroni praw swych rodaków mieszkających w tym kraju - uważa prof. Sirutawiczius.
IAR,
Władze Wilna, obserwując liczbę turystów z Polski przybywających do stolicy Litwy, aby odwiedzić cmentarze na Rossie i na Antokolu, postanowiły spopularyzować tą formę turystyki. W tym celu wileńskie władze zamierzają ustalić, ilu obcokrajowców pochowanych zostało w ciągu ostatnich kilkuset lat w Wilnie i okolicach. Następnie spopularyzować ten fakt i zachęcać do odwiedzania grobów.
Powołano nawet specjalną grupę roboczą, której głównym zadaniem jest obliczenie ilości mogił cudzoziemców, a także poznanie ich pochodzenia. Szacuje się, że w Wilnie i w okolicach miasta spoczywa około 300 tys. osób różnej narodowości.
Niektóre litewskie firmy turystyczne, zajmujące się obsługą polskich turystów, umieściły już cmentarze na liście zabytków obowiązkowych do zwiedzania w Wilnie.
Sukces mieszkających na Litwie rodaków w walce o zwrot ziemi - ich skargami zajął się Trybunał Praw Człowieka
12 skarg Polaków, obywateli Litwy, zostało kilka dni temu zakomunikowanych rządowi litewskiemu przez sędziów Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. To oznacza, że ETCP oczekuje na wyjaśnienia władz Litwy w sprawie postawionych im przez Polaków zarzutów. A ci poskarżyli się na naruszenie prawa własności i dyskryminację w stosunku do innych obywateli kraju
Gdy litewski rząd przyśle odpowiedzi na pytania, będą się mogli do nich odnieść skarżący i ich prawnicy. Później Trybunał wyda werdykt.
Minister spraw zagranicznych Litwy Audronius Ażubalis oświadczył w poniedziałek, że - jego zdaniem - Karta Polaka jest nieporozumieniem.
- Uważam, że jest to nieporozumienie. (...) Sądzę, że Polska znajdzie w sobie siłę na poprawienie tego aktu prawnego - powiedział minister dziennikarzom goszcząc w poniedziałek w Solecznikach, mieście na Wileńszczyźnie w większości zamieszkałym przez Polaków.
Szef litewskiej dyplomacji otworzył tam Centrum Informacji Europejskiej.
Ażubalis poinformował, że niektóre założenia Karty Polaka wzbudzają wątpliwości litewskich prawników. Najwięcej zastrzeżeń wzbudza fakt, że Karta Polaka jest wydawana na takich samych warunkach osobom narodowości polskiej mieszkającym w różnych krajach poradzieckich. Tym samym zrównuje się warunki jakie mają Polacy na Litwie, Łotwie czy Estonii do warunków Polaków w Rosji czy na Białorusi.
Kartę Polaka ma obecnie na Litwie ponad 4 tys. obywateli Litwy narodowości polskiej.
PAP
Na Litwie od 2010 roku obowiązuje zakaz używania w urzędach języka innego niż litewski. Zgodnie z decyzją Litewskiego Najwyższego Sądu Administracyjnego z 20 października 2010 roku, osobom używającym w urzędach państwowych języka mniejszości narodowych grozi grzywna w wysokości 400 litów (ponad 500 złotych).
Według źródeł PAP zbliżonych do polskiego MSZ podejście strony litewskiej, "które jest pełne nieuzasadnionych obaw wobec używania języka ojczystego mniejszości narodowych mieszkających na Litwie sprawia, że wbrew zaleceniom Konwencji ramowej Rady Europy o Ochronie Mniejszości Narodowych oraz Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych - której Litwa w ogóle nie podpisała - coraz częściej słyszymy o karaniu władz lokalnych za podwójne litewskie i polskie nazwy ulic, przewoźników za podwójne nazwy miejscowości". "Czy jak ostatnio pracowników kolei litewskich za posługiwanie się w pracy językiem polskim, rosyjskim czy białoruskim" - podkreślił rozmówca PAP.
"Ta dziwna sytuacja zgodna jest niestety z litewskim prawem. Przed trzema laty zniesiono ustawę o mniejszościach, zaś Ustawą o języku państwowym zalegalizowano monopol języka litewskiego w oficjalnym życiu państwa i społeczeństwa" - zaznaczyło źródło PAP.
"Jest to stan niezgodny z rozwiązaniami przyjętymi w wielu krajach europejskich, w tym w Polsce i zarówno polska mniejszość narodowa na Litwie, jak i władze polskie wielokrotnie przeciw temu protestowały" - podkreśliło.
16-letni Daniel Cz., uczeń polskiego gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie został najprawdopodobniej pobity na tle narodowościowym.
Jak opowiada mama chłopca, Daniel wraz z kolegami ok. godz. 22.30 wyszedł z dyskoteki odbywającej się w Domu Polskim. Chłopcy, czekając na rodziców, rozmawiali po polsku. Mijająca ich grupka Litwinów rzuciła w ich kierunku "przeki" (obraźliwe określenie Polaków) i zaatakowała chłopców.
Dochodzenie w tej sprawie wszczęła wileńska policja. Na razie funkcjonariusze nie udzielają żadnych informacji.
kresy.pl, PAP
Do aktu wandalizmu doszło w sobotę na cmentarzu na wileńskiej Rossie. Nieznani sprawcy przykryli Mauzoleum Matki i Serca Syna, gdzie znajduje się serce marszałka Józefa Piłsudskiego plakatem z pogróżkami wobec przewodniczącego Akcji Wyborczej Polaków na Litwie Waldemara Tomaszewskiego. Na plakacie znajdował się duży napis w języku litewskim o treści: "Tomaszewski, jeżeli nie przestaniesz szkodzić Litwie, twoje miejsce tu". Poza tym obok mauzoleum postawiono tekturowe pudło z napisem: "Uwaga bomba" i "Polacy umrą".
Zostało już w tej sprawie wszczęte śledztwo. Waldemar Tomaszewski nie chciał komentować zdarzenia.
Szczerze mówiąc mam okazję pracować z kilkoma za granicą. Nie sadziłem że nas tak nienawidzą. Mieszkając w Olsztynie nie miałem o nich złego zdania ale teraz wiem, że to ambitni aż do bólu, nienawidzący nas ludzie. Tak to w zyciu jest: Polska pomagała im wiele razy i teraz nam za to dziękują. Jednego im zazdroszczę: Trzymają się razem
Napisał Peter74
jak kilku - to muszą, nie mają wyboru, ale gdyby to już był tłum, zaraz by się na grupki podzielili...
to dotyczy każdej zbiorowości, nie tylko ludzkiej...
to przyjemne czasami żyć marzeniami twardo stąpając po ziemi...
"Trzeba fizycznie zniszczyć polską mniejszość narodową na Litwie" - napisał jeden z litewskich internautów. - Problemem staje się już nie ilość komentarzy obrażających polską mniejszość, lecz ich treść oraz wciąż łagodne traktowanie przez sądy autorów wpisów, nawet tych, którzy otwarcie nawołują do rzezi na Polakach - alarmuje założona przez Polaków Europejska Fundacja Praw Człowieka na Litwie. Generalna Prokuratura zwraca jednak uwagę, że sytuacja i tak się poprawia, właśnie za sprawą Fundacji. Tylko w 2012 roku Fundacja skierowała do prokuratury 284 wnioski o popełnieniu przestępstwa przez komentatorów internetowych. W tym roku złożono ich już 57. W sądach zwiększa się też liczba spraw wygranych przez Fundację, bo jeśli w ubiegłym roku wyroki zapadły zaledwie w 13 sprawach, to w roku bieżącym sądy orzekły już w 15.
Uprawnienia
Odpowiedź z Cytatem
